Mâm cúng ông Công ông Táo đơn giản 2024, chuẩn nghi thức gồm những gì?

Một phong tục truyền thống của người Việt Nam là hằng năm cứ vào ngày 23 tháng Chạp, mỗi gia đình nước ta đều chuẩn bị mâm cỗ cúng ông Công ông Táo lên chầu trời, đây là lễ tiễn 3 vị Táo quân lên báo cáo với Ngọc Hoàng về công việc, cuộc sống của mỗi gia đình trong suốt một năm qua.

Dưới đây, đội ngũ INVERT gợi ý mâm cỗ đơn giản của 3 vùng miền, chuẩn nghi thức, đầy đủ thành ý.

Cúng ông Công ông Táo có ý nghĩa gì?

Theo quan niệm xưa, ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà, còn ông Táo là ba vị đầu rau trông coi việc bếp núc. Hàng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp, các vị thần này lại cưỡi cá chép lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong suốt một năm qua để Thiên đình định công, đoạt tội. Xuất phát từ tín ngưỡng đó, lễ đưa ông Công ông Táo về trời luôn được tiến hành trọng thể.

Năm nay 2023, ngày 23 tháng 12 âm lịch rơi vào thứ Bảy ngày 14/1/2023 dương lịch. Các gia đình có thể cúng ông Công ông Táo trước ngày 23 tháng Chạp khoảng 1 - 2 ngày. Tuy nhiên, theo quan niệm của người Việt là Táo quân sẽ có mặt trên Thiên đình vào giờ Ngọ ngày 23 tháng Chạp. Vì vậy, hãy cố gắng hoàn thành việc cúng ông Công ông Táo trước giờ Ngọ (11h-13h) ngày 23 tháng Chạp.

Chuẩn bị những gì cho Lễ cúng ông Công ông Táo 

Theo dân gian, mâm lễ cúng ông Táo về chầu trời đủ đầy sẽ là hiện thân của ước muốn một năm mới sung túc, đầy đủ.

Đồ cúng ông Công ông Táo gồm:

• Mũ ông Táo 3 chiếc: Hai chiếc dành cho Táo ông loại có cánh chuồn và một chiếc cho Táo bà không có phần cánh chuồn.
• Quần áo giấy cho Táo: Hai bộ cho nam, một bộ cho nữ.
• Hài Táo quân: Hai đôi hài nam, một đôi hài nữ.
• Trái cây tươi, cau trầu tươi, hương, nến, rượu nếp hoặc trà, giấy tiền, vàng mã.
• Đồ vàng mã sẽ được đốt sau lễ cúng ngày 23 tháng Chạp.

Một mâm cỗ mặn đầy đủ thường có: Gà luộc hoặc có thể dùng thịt vai luộc, giò, nem rán, xào thập cẩm, canh (canh bóng, canh măng khô, canh mọc hoặc rau củ hầm…), xôi gấc (hoặc xôi đỗ xanh…), chè kho, hoa quả, một quả bưởi.

Nghi lễ cúng ông Công ông Táo

Mâm lễ đặt ngoài trời giữa sân, hoặc nếu ở chung cư thì giữa nhà, mâm lễ đặt ở hướng Nam, nghĩa là ta quay mặt về hướng Nam mà hành lễ.

Mâm cúng ông Công ông Táo gồm những gì?

Mâm lễ cúng ông Công ông Táo của mỗi vùng miền lại có những điểm khác biệt riêng. Dưới đây là mâm cúng đơn giản đặc trung của 3 vùng miền.

Trong mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo nhất định phải có cá chép. Nhiều vùng miền còn cúng cá chép sống với ý nghĩa “cá chép hóa rồng” để đưa các vị Táo về thiên đình. Con cá chép này sẽ phóng sinh (thả ra ao hồ hay ra sông sau khi cúng). Nếu không có thời gian cũng như điều kiện mua cá sống, các gia đình có thể hóa cá chép giấy cùng với vàng mã và các loại tiền âm phủ.

1. Mẫu mâm cúng ông Công ông Táo đặc trưng miền Nam

Người miền nam có mâm cúng ông Công ông Táo đơn giản, thường có thêm đĩa đậu phộng, kẹo thèo lèo (kẹo vừng đen) và một bộ “cò bay, ngựa chạy”. Ngoài ra, còn thêm món chè xôi vào lễ cúng hoặc chỉ cần mâm trái cây đơn giản cũng có thể làm thành một lễ cúng ông Công ông Táo 2023. 

Cụ thể, người miền Nam có một mâm cúng Táo quân đơn giản và phổ biến gồm các món như: 

2. Mẫu mâm cúng ông Công ông Táo đặc trưng miền Bắc

Người miền Bắc có mâm cỗ cúng ông Công ông Táo đơn giản vào năm 2023 như sau:

Hiện nay, nhiều gia đình đã thay đổi một số món ăn trên mâm cúng ông Công ông Táo để phù hợp với khẩu vị cũng như tiết kiệm thời gian chuẩn bị. 

Tuy nhiên, các món ăn truyền thống như bánh chưng, gà luộc, nem rán,... vẫn không thể thiếu.

3. Mẫu mâm cúng ông Công ông Táo miền Trung

Ở miền trung, mâm cúng được xem là sự pha trộn giữa hai miền Bắc Nam. Vì vừa có Cơm, canh, gà luộc, thịt luộc, nem ran của miền Bắc và món xôi chè đặc trưng của người miền Nam. 

Điểm khác biệt đặc trưng của mâm cúng ông Công ông Táo ở miền Trung, đó là họ không cúng áo mũ vàng mã và lễ thả cá chép như người miền Bắc hay "cò bay, ngựa chạy" như miền Nam. 

Thay vào đó, người miền Trung dâng lên một con ngựa bằng giấy, có yên cương đầy đủ và đốt vàng mã để dâng lên các vị thần linh.

4. Mâm cúng ông Công ông Táo đơn giản 2023

Mâm cỗ cúng ông Táo trong truyền thống đơn giản bao gồm các món cơ bản như:

5. Mẫu mâm cúng ông Công ông Táo chay đơn giản

Bên cạnh mâm cỗ mặn truyền thống, hiện nay nhiều gia đình có thể chọn làm mâm cúng ông Táo 2023 đơn giản, cúng chay thì tránh được sát sinh động vật, giúp đời sống tâm linh thanh tịnh. Cụ thể như sau: 

6. Lễ vật cúng ông Công ông Táo theo phong thuỷ 

- Một chiếc lọng màu đỏ có diềm vàng để che nắng che mưa.

- Một chiếc bàn đủ lớn để đặt mâm lễ, mặt bàn được trải tấm vải đỏ sang trọng ngay ngắn.

- Một miếng vải đỏ dài trải dưới đất như miếng thảm đỏ để đưa tiễn Thần Táo Quân.

- Một mâm lễ gồm Gà trống trắng, xôi đỏ. Ba chén rượu ba màu đỏ, trắng, vàng. Ba chén trà ba loại mùi vị khác nhau.

"Màu đỏ mang lại vận khí tốt. Màu trắng mang lại tài lộc. Màu vàng mang lại sự bình an."
Ngoài ra mâm lễ mặn có thể thêm các món sơn hào hải vị khác tùy theo điều kiện từng gia đình.

- Một mâm hoa quả " ngũ quả" đầy đặn đẹp mắt, trên mâm quả có cài 9 bông hoa đồng tiền màu đỏ.

- Ba bộ quần áo, mũ, giày cho ba vị thần.

Gồm: Màu đỏ cho Thổ Công Táo Quân; Màu vàng cho Thổ Thần Thổ Địa; Màu trắng, cho Thổ Kỳ.

- Vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá cho ba vị mỗi vị 99 thuyền, 99 thỏi, 99 lá.

- Cá chép 3 con, nếu mua được ba con ba màu, đỏ, vàng, trắng là tốt nhất.

- 9 cây nến đỏ, 9 nén nhang.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ nghi cần thiết thì người lớn nhất trong nhà tắm rửa sạch sẽ, xúc miệng bằng rượu, trước khi làm thủ tục.

- Thắp nến và chú nguyện:

Khởi tâm thắp nến

Hào quang sáng bừng

Tâm thân thanh tịnh

Gạt bỏ phiền ưu

Thái thượng đại đan

Từ quang phổ chiếu

Con nhất tâm quy mệnh bái thỉnh lên Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên, Phật Thánh Mẫu chứng đàn.

Khi thắp nhang ta nguyện rằng:

Hương phần bảo đỉnh

Khí đạt huyền không

Thần nhân hợp nhất

Yết kiến nguyệt cung

Thần thông linh hiển

Pháp hiện cửu vân

Đan điền linh tụ

Tâm quy mệnh lễ

Con nhất tâm quy mệnh lễ xin cáo hạ lên Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên, Phật Thánh Mẫu.

(Quỳ xuống lễ 9 lễ)

Văn khấn cúng ông Công ông Táo theo sách "Văn khấn cổ truyền Việt Nam” 

Xem chi tiết: Văn khấn cúng ông Công ông Táo đúng chuẩn cổ truyền Việt Nam

Bên trên đội ngũ INVERT đã giải đáp Mâm cúng ông Công ông Táo đơn giản chuẩn nghi thức gồm những gì? của 3 vùng miền nước ta. Hi vọng thông tin hữu ích đến quý bạn đọc. 

Đăng ký theo dõi kênh Bất Động Sản Invert để nhận thông tin các dự án mới nhất.