Cúng đầy tháng bé gái là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng của người Việt Nam. Nghi thức này thể hiện sự tôn trọng và biết ơn với trời đất và các vị Đại Tiên đã mang bé đến với gia đình.
Cùng INVERT tham khảo ngay cách làm lễ cúng đầy tháng bé gái đầy đủ, chi tiết thông qua bài viết sau.
Mục lục bài viết [Ẩn]
Vì sao phải làm lễ cúng đầy tháng cho bé gái?
Theo quan niệm dân gian, em bé sinh ra tròn 1 tháng tuổi sẽ được gia đình tổ chức lễ cúng đầy tháng. Nghi thức này bắt nguồn từ truyền thuyết về việc Bà Mụ và Đức Ông đã nặn ra hình hài cho bé.
Ngoài ra, vào thời xưa do tình trạng sức khỏe và y tế yếu kém nên trẻ sơ sinh thường bị mất sớm (chết yểu) trong 4 tuần đầu tiên. Chính vì vậy, cha mẹ thường không đặt tên cho trẻ trong giai đoạn này.
Nếu bé nào sống sót qua 4 tuần đầu, ông bà cha mẹ sẽ làm lễ cúng đầy tháng với ý nghĩa như sau:
- Lễ cúng đầy tháng bé trai được xem là dịp kỷ niệm bé tròn 1 tháng tuổi và kết thúc thời gian ở cữ của mẹ
- Lễ cũng được tổ chức để tạ ơn 12 Bà Mụ và Đức Ông đã giúp nặn hình hài của đứa trẻ và phù hộ cho bé khỏe mạnh trong thời gian chào đời.
- Buổi lễ còn là dịp giới thiệu đứa trẻ với họ hàng và nhận lời chúc tốt đẹp từ mọi người.
Cách tính ngày, giờ cúng đầy tháng cho bé gái
Từ xưa, việc chọn ngày giờ trong các nghi thức lễ cúng là vô cùng quan trọng. Cụ thể:
- Ngày cúng: Theo truyền thống, lễ cúng đầy tháng cho bé gái sẽ được tính theo lịch âm với quy tắc "Gái lùi hai, trai lùi một". Điều này có nghĩa là đầy tháng của bé gái sẽ sớm hơn 2 ngày so với ngày sinh theo lịch âm. Còn đối với bé trai đầy tháng sẽ sớm hơn 1 ngày so với ngày sinh âm lịch.
Ví dụ: Bé gái của bạn sinh vào ngày 23 tháng 4 âm lịch, thì ngày đầy tháng của bé sẽ là 21 tháng 5 âm lịch.
Hiện nay, do sự phát triển và đổi mới của xã hội, nhiều bố mẹ thường dùng ngày dương để tổ chức ngày đầy tháng cho bé. Tuy nhiên, vẫn có thể áp dụng cách tính đầy tháng cho bé gái theo lịch âm như truyền thống.
- Giờ cúng: Thông thường, thời gian tốt nhất để tiến hành làm lễ cúng đầy tháng cho con gái là: sáng sớm hoặc chiều. Tuy nhiên, ở một số nơi cũng có thể tính giờ cúng đầy tháng sẽ dựa vào tuổi sinh của bé. Cách tính như sau:
- Tuổi Tý sẽ chọn giờ Ngọ.
- Tuổi Sửu sẽ chọn giờ Tý.
- Tuổi Dần sẽ chọn giờ Sửu và giờ Mùi.
- Tuổi Mão sẽ chọn giờ Thìn và giờ Tuất.
- Tuổi Thìn sẽ chọn giờ Hợi.
- Tuổi Tỵ sẽ chọn giờ Dậu.
- Tuổi Ngọ sẽ chọn giờ Thân.
- Tuổi Mùi sẽ chọn giờ Tý.
- Tuổi Thân sẽ chọn giờ Mão.
- Tuổi Dậu sẽ chọn giờ Dần.
- Tuổi Tuất sẽ chọn giờ Hợi.
- Tuổi Hợi sẽ chọn giờ Tỵ.
Mâm cúng đầy tháng cho bé gái đơn giản, đầy đủ
1. Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Bắc
Ở miền Bắc, phong tục cúng đầy tháng mỗi địa phương sẽ khác nhau. Theo đó, có nơi phân chia thành mâm cúng chay và mâm cúng mặn riêng, có nơi phân chia mâm cúng Đức Bà riêng và mâm cúng Đức Ông riêng. Tuy nhiên, nhìn chung, mâm cúng đầy tháng cho bé gái miền Bắc sẽ gồm những lễ vật như sau:
- Mâm cúng mụ cho bé gái miền Bắc
Thông thường, mâm cúng đầy tháng bé gái sẽ có mâm cúng mụ cho bé gái gồm những lễ vật sau:
- Đồ vàng mã: Đó là là các món đồ dành cho bé gái như váy áo, đôi hài màu xanh, nén vàng màu xanh.
- Trầu cau: Sẽ được têm hình cánh phượng với 12 miếng trầu và cau bổ tư, cùng 1 miếng to hơn để cau nguyên quả.
- Đồ chơi trẻ em.
- Bánh kẹo: Được chia 12 phần và sẽ có 1 phần nhiều hơn.
- Động vật: Như tôm, cua, ốc hấp chín hoặc để sống. Các loại này phải gồm 12 con kích thước bằng nhau và 1 con to hơn.
- Phẩm oản: Cũng tương tự chia 12 phần và 1 phần to hơn.
- Lễ mặn: Gà luộc, xôi, cơm, canh, món ăn, rượu trắng.
- Hương hoa: Hương (nhang), lọ hoa nhiều màu, nước trắng, tiền vàng.
- Mâm cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy
Bên cạnh mâm cúng đầy tháng bé gái và mâm cúng mụ, cha mẹ cũng nên chuẩn bị thêm một mâm cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy. Mâm cúng này thể hiện lòng biết ơn và xin các ngài thánh sư, tổ sư truyền dạy nghề nghiệp sau này. Mâm cúng Đức Ông và 3 Đức Thầy sẽ gồm:
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 con gà luộc đặt tréo cánh.
- 1 tô cháo lớn.
- 1 tô chè lớn.
- 1 miếng thịt quay.
- 1 đĩa ngũ quả.
- Và đĩa trầu cau, rượu và tiền vàng mã.
- Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Bắc
Mâm đồ cúng đầy tháng bé gái ngoài các đồ cúng đặt ở bàn thờ Phật, bàn thờ Ông Đại, bàn thờ gia tiên thì lễ vật mâm cúng còn bao gồm:
- Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả là dứa, cam, chuối, táo và xoài. Tùy theo từng địa phương mà bạn có thể thay đổi.
- Hoa tươi: Nên sử dụng hoa cát tường để mang ý nghĩa cát tường, may mắn và thuận lợi. Đặc biệt, cha mẹ nên cúng hoa tươi để tỏ lòng thành kính với Đức Ông, Đức Bà, tuyệt đối không dùng hoa giả.
- 1 bộ nến nhang
- 15 cây đèn cầy
- 1 phần gạo tẻ
- 1 phần muối trắng
- 12 chén nước lọc
- 12 chén rượu
- 13 phần trầu cau têm hình cánh phượng
- Tiền vàng mã
- Thịt lợn: Mẹ có thể lựa chọn thịt lợn quay hoặc thịt chân giò hoặc thịt ba chỉ luộc
- 12 đĩa xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn
- 12 đĩa bánh kẹo
- 12 bát chè trôi nước
- Giấy cúng đầy tháng gồm mâm hài và đồ cho Bà Mụ, Bà Chúa.
2. Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Trung
Về cơ bản, mâm lễ cúng đầy tháng cho bé gái miền Trung không có quá nhiều khác biệt. Song cũng không quan trọng gà luộc là gà trống hay mái. Theo đó, mâm cúng thường đi kèm với xôi nếp đậu xanh và chè trôi.
Nếu gia đình nào ăn chay, có thể thay thế món mặn bằng đồ chay phù hợp. Đặc biệt, cha mẹ cần chuẩn bị thêm đôi đũa hoa. Loại đũa này được làm bằng tre tươi và tẩm bột màu để tạo hình bông hoa dùng để cắm vào chén xôi cho các bà Mụ dùng.
- Mâm cúng mụ bà cho bé gái miền Trung
Theo phong tục miền Trung, khi cúng đầy tháng cho bé gái ngoài 12 lễ vật dâng cảm tạ 12 bà mụ, cha mẹ cần thêm một phần lớn hơn (một đĩa xôi lớn, 1 tô chè lớn…) để dành riêng cho bà Chúa. Một số lễ vật cần chuẩn bị cho 12 bà Mụ bao gồm những món sau:
- 12 đĩa bánh hỏi
- 12 đĩa kẹo
- 12 chén chè trôi nhỏ cho 12 bà Mụ
- 12 đĩa xôi nhỏ
- 12 chén cháo nhỏ
- 12 ly nước lọc
- 12 đôi hài xanh
- 12 nén vàng xanh
- 12 đĩa thịt quay ( có thể thay bằng đồ chay tùy theo mỗi gia đình)
- 12 bộ váy áo.
- Mâm cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy
Mâm lễ cúng Đức ông cùng Ba Đức thầy dành cho lễ cúng đầy tháng bé gái Miền Trung cần lưu ý chuẩn bị đủ những lễ vật sau:
- Rượu nếp
- Một con gà/hoặc vịt luộc
- Một bát cháo lớn
- Ba đĩa xôi lớn
- Một đĩa thịt quay
- Nến, tiền vàng mã, hương thắp
- Một mâm ngũ quả và trầu cánh phượng
- Gạo tẻ, muối hạt, muỗng ăn cơm và thêm 1 đôi đũa hoa
- Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Trung
Một số lễ vật cha mẹ cần chuẩn bị cho mâm cúng đầy tháng bé gái miền Trung như sau:
- Gà luộc hay vịt luộc
- Heo quay bánh hỏi nếu có khả năng
- Giấy tiền vàng mã, bộ hài váy áo tạ những tiên nương, giấy cúng thế nữ
- Lư cắm nhang
- Hương trầm thơm, đèn cầy
- Mâm ngũ quả
- Xôi nếp đậu xanh gồm 13 phần
- Trà, rượu và nước
- Gạo hũ, muối hũ
- Trầu cau têm 13 phần
- Chè 13 phần (chè trôi cúng cho bé gái, và chè đậu trắng cúng cho bé trai)
3. Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Nam
Thông thường, mâm lễ cúng đầy tháng con gái miền Nam và 2 miền Bắc, Trung, cơ bản sẽ gồm 2 mâm lễ với các đồ lễ vật cúng đầy tháng tương đồng nhau. Tuy nhiên, sẽ có một chút khác biệt về đồ cúng như sau:
- Mâm cúng mụ bà cho bé gái miền Nam
- Đồ vàng mã: các đôi hài màu xanh, nén vàng màu xanh, váy áo màu xanh.
- Trầu cau: trầu têm cánh phượng, 12 miếng trầu với cau bổ tư và 1 miếng to hơn với cau nguyên quả.
- Đồ chơi trẻ em bằng nhựa hoặc sành sứ.
- Động vật: cua, con ốc, tôm để sống hoặc có thể hấp chín. Các động vật này có 12 con kích thước bằng nhau và có 1 con to hơn.
- Phẩm oản: Chia 12 phần đều nhau và một phần lớn hơn (hoặc nhiều hơn).
- Lễ mặn: Bao gồm xôi, gà luộc, cơm, canh, món ăn, rượu trắng.
- Kẹo bánh: Chia thành 12 phần và một phần to hơn (hoặc nhiều hơn).
- Hương hoa: Hương, lọ hoa nhiều màu, tiền vàng, nước trắng.
- Mâm cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy
Bên cạnh cúng mụ, đầy tháng bé gái còn nên cúng Đức Ông. Đây là các thánh sư; tổ sư và tiên sư có chức năng truyền dạy nghề nghiệp. Dưới đây là các lễ vật cúng đầy tháng:
- 1 con gà luộc tréo cánh.
- 1 tô cháo lớn.
- 1 tô chè lớn.
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 miếng thịt quay, một đĩa hoa quả (5 loại quả bất kỳ), trầu cau, rượu và đồ hàng mã (giấy tiền).
- Mâm cúng đầy tháng bé gái miền Nam
Để có được một lễ cúng chỉnh chu, cha mẹ cần chuẩn bị mâm cúng đầy tháng bé gái miền Nam phải đầy đủ những món sau:
- 1 chén cháo lớn và 12 chén cháo nhỏ
- Một con gà luộc nguyên con buộc chéo cánh.
- Trầu têm cánh phượng
- Một bình hoa tươi
- Bánh hỏi ăn kèm với heo quay
- 1 mâm hoa quả, trái cây tươi
- 12 chén nước lọc, 12 chén rượu trắng
- Nến và hương
- 1 bộ giấy tiền cúng (13 đôi hài, 13 bộ quần áo cho các bà Mụ và bà Chúa)
- Chén, đũa, muỗng
- 1 đôi đũa hoa cho Mụ bà
- Xôi lá cẩm hoặc xôi gấc (12 đĩa nhỏ, 1 đĩa lớn)
- Kẹo bánh dành cho trẻ con (12 đĩa)
- Gạo tẻ, muối hạt sạch
- Chè (12 bát chè trôi nước)
Cách bày trí mâm cúng đầy tháng cho bé gái chuẩn nhất
Để thực hiện nghi lễ cúng đầy tháng cho bé gái đúng quy định, cha mẹ cần chú ý đến việc sắp xếp bàn và bày trí mâm cúng. Cụ thể như sau:
- Trái cây ngũ quả và bình hoa phải đặt theo nguyên tắc “Đông Bình Tây Quả”. Tức là bình hoa sẽ đặt ở phía đông còn đĩa trái cây sẽ ở phía tây và được sắp xếp cân đối trên bàn cúng.
- Sắp xếp lễ vật cúng 3 Đức Ông: Trên 1 cái bàn có 3 chén cháo, 1 con gà luộc chéo cánh, thịt quay, hoa tươi và mâm ngũ quả.
- Sắp xếp lễ vật cúng bà Chúa thiên thai và 12 vị tiên nương phải đặt trên bàn lớn. Khoảng cách giữa 2 bàn là 10 phân (10cm).
Các lễ vật trên mâm cúng không cần phải đặt theo quy định riêng nhưng cần cân xứng và hợp lý. Mâm cúng đầy tháng bé gái tùy theo vùng miền sẽ có các loại chè khác nhau, thường là chè trôi nước và cần dùng giấy độ thế nữ.
Hướng dẫn cúng đầy tháng cho bé gái đầy đủ nghi thức
1. Văn khấn cúng đầy tháng bé gái
Tuỳ mỗi vùng miền khác nhau sẽ có bài cúng đầy tháng bé gái khác nhau. Tuy nhiên, bố mẹ có thể tham khảo bài cúng sau để thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn Đức Bà và Đức Ông đã tạo nên hình hài bé hoàn chỉnh, khỏe mạnh.
Văn khấn đầy tháng bé gái ngắn gọn
Văn khấn đầy tháng bé gái đầy đủ
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát!
Chúng con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay, là ngày ….. tháng ….. năm …… là ngày lành tháng tốt
Vợ chồng chúng con gồm có …………………………… sinh được con (trai, gái) đặt tên là ……………
Chúng con đang ngụ tại …………………………………………………………………………..
Hôm nay, nhân ngày đầy tháng cho bé chúng con thành tâm sắm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ các chư vị Tôn thần kính cẩn chúng con tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên ………………………….. sinh ngày ………………… được mẹ tròn, con vuông.
Chúng con thành tâm cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật , các ngài phù hộ độ trì, các ngài vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
2. Nghi thức đặt tên
Sau khi nghi thức thắp nhang khấn cúng đã xong, cha mẹ tiến hành nghi thức đặt tên. Theo đó, người thực hiện sẽ đứng trước bàn thờ tổ tiên và khấn một tên đầy đủ của bé đã được bố mẹ chọn trước đó. Tiếp theo, gieo 2 đồng tiền lên đĩa để biết tên của bé có được chấp thuận hay không. Lúc này, sẽ có 2 trường hợp xảy ra:
- Nếu đồng tiền sau khi gieo mà có 1 đồng tiền ngửa và 1 đồng tiền úp tức là tên bé được tổ tiên chấp thuận.
- Nếu đồng tiền sau khi gieo mà cả 2 đều ngửa hoặc úp thì tên bé không được tổ tiên chấp thuận.
Khi trường hợp thứ 2 xảy ra thì người cúng khấn phải gieo lại. Nếu gieo lại 3 lần mà vẫn vẫn ở trường hợp 2 thì bố mẹ phải chọn một cái tên khác cho bé.
3. Nghi thức khai hoa
Nghi thức cuối cùng trong lễ cúng đầy tháng bé gái được gọi là "khai hoa" hay "bắt miếng". Khi đó, bé gái sẽ được đặt giữa bàn cúng hoặc bên cạnh mâm cúng. Người cúng sẽ xin phép bắt miếng bằng cách thắp hương, rót trà, và cầm nhánh hoa quơ qua miệng bé và đọc những lời tốt đẹp như sau:
Mở miệng ra cho có bông, có hoa
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến.”
Sau khi lễ cúng đầy tháng bé gái kết thúc, mọi người trong gia đình, họ hàng sẽ cùng nhau ăn uống và chúc bé nhiều may mắn. Đồng thời, người lớn có thể lì xì cho bé gái để lấy hên.
Những lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé gái
Theo quan niệm dân gian, nghi thức làm lễ và mâm cúng đầy tháng cho bé gái phải được sắp xếp đúng và đủ. Đồng thời, còn cần phải lưu ý những điều sau:
- Lễ vật cúng nên xếp cân đối trên 2 bàn: 1 to và 1 nhỏ. Bàn to bày đồ cúng 12 bà Mụ, bàn nhỏ bày đồ cúng Đức ông và 3 Thầy
- Khi cúng tất cả các thành viên trong gia đình nên có mặt đầy đủ
- Thời gian tốt nhất để tiến hành làm lễ cúng đầy tháng cho con gái là: sáng sớm hoặc chiều.
- Nên lựa chọn những loại hoa mang ý nghĩa tốt lành.
- Mâm ngũ quả chuẩn bị cho mâm đồ cúng nên chọn những quả màu sắc tươi sáng, đẹp tránh bị hư hỏng.
Sự khác biệt trong lễ cúng đầy tháng bé gái giữa các vùng miền
Thông thường, mỗi vùng miền sẽ có lễ vật và cách chuẩn bị nghi thức khác nhau. Đối với lễ cúng đầy tháng bé gái Bắc, sự khác biệt với miền Trung và miền Nam như sau:
- Về xôi cúng: Miền Bắc sẽ thường chọn xôi vò, miền Trung chọn xôi đậu xanh hay xôi gấc, miền Nam chọn xôi gấc.
- Về bộ tam sên: Miền Bắc thường luộc chín các lễ vật trong bộ tam sên, miền Trung và Nam lại để sống.
- Về lễ mặn: Miền Bắc và miền Trung chọn gà trống luộc (miền Trung có thể cúng gà mái), miền Nam chọn cúng thịt quay, gà luộc hoặc vịt luộc.
Trên đây là cách cúng đầy tháng bé gái mà đội ngũ INVERT chúng tôi đã tổng hợp được. Mong rằng thông qua bài viết này các bạn có thể biết cách cúng đầy tháng bé gái dễ dàng. Nếu có gì thắc mắc bạn cũng có thể bình luận bên dưới, chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn.
Nguồn: Invert.vn
Gửi bình luận của bạn
(*) yêu cầu nhập